രോഗിയുടെ മരണം മുതൽ ചികിത്സയിലുള്ള അതൃപ്തി വരെയടങ്ങുന്ന വിവിധ സാഹചര്യങ്ങളോടുള്ള പ്രതികരണമായാണ് ആശുപത്രി ആക്രമണങ്ങൾ ഉണ്ടാകുന്നത്. ഗ്രാമതലത്തിലുള്ള പ്രൈമറി ഹെൽത്ത് കെയർ ക്ലിനിക്കുകൾ മുതൽ നഗരങ്ങളിലെ സൂപ്പർ സ്പെഷ്യാലിറ്റി ആശുപത്രികൾ വരെ ഇത്തരം ആക്രമണങ്ങൾക്ക് വിധേയമായിട്ടുണ്ട് എന്നത് ശ്രദ്ധേയമാണ്.
[കുറിപ്പ് : അലയുടെ രണ്ടാം ലക്കത്തിൽ പ്രസിദ്ധീകരിച്ച ഡോക്ടർ സാജൻ തോമസിന്റെ ലേഖനത്തിൻ്റെ മലയാളം തർജ്ജമ.]
ഡോ സാജൻ തോമസ്
(വിവർത്തനം: സുശ്രുതൻ )
“ആശുപത്രി ആക്രമണങ്ങൾ” എന്നത് കോപാകുലരായ ജനക്കൂട്ടം ആശുപത്രികൾ/ക്ലിനിക്കുകൾ എന്നിവ ആക്രമിക്കുകയും അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങൾ നശിപ്പിക്കുകയും ഡോക്ടർമാർക്കും മറ്റ് മെഡിക്കൽ ഉദ്യോഗസ്ഥർക്കും പരിക്കേൽപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്ന സാഹചര്യങ്ങളെ സൂചിപ്പിക്കുന്നു. സർക്കാർ/സ്വകാര്യ ഉടമസ്ഥതാവ്യത്യസമില്ലാതെ ആശുപത്രികൾ ഈ ആക്രമണങ്ങൾക്ക് ഇരയാകുന്നു. മിക്ക സന്ദർഭങ്ങളിലും, രോഗിയുടെ അയൽക്കാരും സുഹൃത്തുക്കളും ബന്ധുക്കളും ഗുരുതരമായ അശ്രദ്ധ ആരോപിച്ച് ആശുപത്രിയിലേക്ക് ഇരച്ചുകയറുന്നു. രോഗിയുടെ മരണം മുതൽ ചികിത്സയിലുള്ള അതൃപ്തി വരെയടങ്ങുന്ന വിവിധ സാഹചര്യങ്ങളോടുള്ള പ്രതികരണമായാണ് ഈ ആക്രമണങ്ങൾ ഉണ്ടാകുന്നത്.
ഗ്രാമതലത്തിലുള്ള പ്രൈമറി ഹെൽത്ത് കെയർ ക്ലിനിക്കുകൾ മുതൽ നഗരങ്ങളിലെ സൂപ്പർ സ്പെഷ്യാലിറ്റി ആശുപത്രികൾ വരെയുള്ള ആശുപത്രികൾ ഇത്തരം ആക്രമണങ്ങൾക്ക് വിധേയമായിട്ടുണ്ട് എന്നത് ശ്രദ്ധേയമാണ്. ഡോക്‌ടേഴ്‌സ് യൂണിയനുകളുടെയും ഹോസ്പിറ്റൽ മാനേജ്‌മെന്റ് അസോസിയേഷനുകളുടെയും സമ്മർദ്ദത്തെത്തുടർന്ന് സംസ്ഥാന സർക്കാർ കേരള ഹെൽത്ത് സർവീസ് പേഴ്‌സൺസ് ആൻഡ് ഹെൽത്ത് കെയർ സർവീസസ് ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂഷൻസ് (അക്രമവും വസ്തുവകകൾക്ക് നാശനഷ്ടവും തടയൽ) നിയമം 2012 ൽ രൂപീകരിച്ചു. ഈ നിയമത്തിന് കീഴിൽ വസ്തുവകകൾക്കുണ്ടാകുന്ന നാശനഷ്ടവും ആക്രമണവും ജാമ്യം ലഭിക്കാത്ത ഒരു കുറ്റമാക്കി മാറ്റി. മെഡിക്കൽ അശ്രദ്ധയുടെ പേരിൽ ഏതെങ്കിലും ഡോക്ടർക്കെതിരെ ക്രിമിനൽ നടപടികൾ ആരംഭിക്കുന്നതിനുള്ള വകുപ്പുകളും നിയമത്തിൽ അടങ്ങിയിരിക്കുന്നു.
ഹോസ്പിറ്റൽ ആക്രമണകാരികളുടെ പ്രവൃത്തിയെ വ്യാഖ്യാനിക്കുവാനുള്ള ബുദ്ധിമുട്ടാണ് അവയെക്കുറിച്ചുള്ള പഠനത്തെ രസകരമാക്കുന്നത്. കേരളത്തിലെ ആരോഗ്യ പരിരക്ഷയെക്കുറിച്ചുള്ള മിക്ക എഴുത്തുകളും രേഖീയവും പ്രവചനാതീതവുമായ ഒരു സ്വഭാവത്തിലേക്ക് അവയെ യുക്തിസഹമായവിധം ലഘൂകരിക്കുന്നു. ചികിൽസ തേടി വരുന്ന മനുഷ്യർ മെച്ചപ്പെട്ട ആരോഗ്യസംവിധാനങ്ങളെ കുറിച്ച് അറിവുനേടാനും ആ സേവനങ്ങൾ പ്രാപ്യമാക്കാനും നടത്തുന്ന അഭിപ്രായ സ്വാതന്ത്ര്യ പ്രകടനങ്ങളായിട്ടാണ് മിക്കപ്പോഴും എഴുത്തുകൾ ഈ ആക്രമണങ്ങളെ സൂചിപ്പിക്കാറുള്ളത്. ഉദാഹരണത്തിന്, ആരോഗ്യ അവബോധം, പൊതുജനത്തിന് ലഭിക്കുന്ന വൈദ്യ പരിചരണം, ആരോഗ്യ പരിരക്ഷാ വിനിയോഗം തുടങ്ങിയ വിഷയങ്ങൾ കേരളത്തിന്റെ ആരോഗ്യ സാഹിത്യത്തിൽ അവിഭാജ്യമാണ്.വിദ്യാസമ്പന്നരായ ഒരു ജനവിഭാഗത്തിന് ഉയർന്ന ആരോഗ്യ അവബോധം ഉണ്ടെന്നും ഇത് ആരോഗ്യ പരിരക്ഷാ സൗകര്യങ്ങളുടെ സാർവത്രിക വിനിയോഗം സാധ്യമാക്കിയെന്നും ഇവിടെ വാദിക്കപ്പെടുന്നു.
‘കേരളാ മോഡലിനെ’ ക്കുറിച്ചുള്ള സാഹിത്യങ്ങളിൽ കേരളത്തിലെ ജനങ്ങൾ വിദ്യാഭ്യാസമുള്ള,യുക്തിസഹമായി പ്രവർത്തിക്കാനും പ്രബുദ്ധമായ ഒരു സാമൂഹിക ക്രമം സൃഷ്ടിക്കാനും നിലനിർത്താനും കഴിവുള്ള ഒരു ‘അസാധാരണമായ’ കൂട്ടമാണെന്ന് പറഞ്ഞുവയ്ക്കാറുണ്ട്. ഈ മുൻവിധി പ്രശ്നമാകുന്നത് കേരളത്തിലെ രോഗിയായ ഒരാൾ ‘യുക്തിസഹമായി പെരുമാറാൻ കെൽപ്പുള്ളയാൾ’ ആണ് എന്ന സമീപനത്തിന്റെ സാധുത നഷ്ടമാകുമ്പോഴാണ്. മാക്സ് വെബ്ബർ യുക്തിസഹമായ ചിന്തയുടെ വളർച്ചയിലെ ഒരു പടിയായി ആധുനികതയെ കണ്ടുകൊണ്ട് പറയുന്ന വാചകത്തെ ഞാനിവിടെ ഉപയോഗിക്കുകയാണ്:“സാമൂഹിക ജീവിതത്തിന്റെ എല്ലാ മേഖലകളും ഒരു ഹേതുവും അവസാനവും എന്ന കണക്കുകൂട്ടലിനെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയിരിക്കുന്നു.” “ബാഹ്യലോകത്തിലെ വസ്തുക്കളുടെയും മറ്റ് മനുഷ്യരുടെയും പെരുമാറ്റങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള പ്രതീക്ഷകളിലൂടെയും, ഈ പ്രതീക്ഷകളെ ‘അവസ്ഥകൾ’ അല്ലെങ്കിൽ ‘ഉപകരണങ്ങൾ’ ആയി ഉപയോഗിക്കുന്നതിലൂടെയും, ഒരാളുടെ യുക്തിസഹമായി പിന്തുടരുകയും കണക്കാക്കുകയും ചെയ്ത ലക്ഷ്യങ്ങൾ കൈവരിക്കുന്നതിന് വേണ്ടിയുള്ള ഒന്നായി സാമൂഹികമായ പ്രവർത്തിയെ യുക്തിസഹമായി കാണാവുന്നതാണ്” വെബ്ബർ പറയുന്നു.
അത്തരമൊരു സാഹചര്യത്തിൽ, എത്തിച്ചേരാൻ കഴിയുന്ന ഒരു ലക്ഷ്യം തിരഞ്ഞെടുക്കുകയും അത് നേടുന്നതിനുള്ള ഏറ്റവും കാര്യക്ഷമമായ മാർഗം രൂപപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്യുന്നതാണ് യുക്തിബോധം. യുക്തിസഹമായി പ്രവർത്തിക്കുന്ന വ്യക്തികളുടെ സ്വഭാവത്തെ അടിവരയിടുന്ന വെബ്ബറുടെ മോഡൽ കേരളത്തിലെ ആശുപത്രി ആക്രമണം പോലെയുള്ള ബഹുമുഖ അക്രമപ്രവർത്തനത്തെ വിശദീകരിക്കാൻ പര്യാപ്തമല്ല. വെബറിനെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം ചരിത്രം യുക്തിരാഹിത്യത്തിൽ നിന്ന് യുക്തിയിലേക്കുള്ള ഒരു പുരോഗതിയാണ്. ആശുപത്രി ആക്രമണം പോലെയുള്ള ഒരു കൂട്ടായ പ്രവർത്തനത്തെ വിശദീകരിക്കുമ്പോൾ അത്തരം യുക്തിപരമായ കാഴ്ചപ്പാടിന് കാര്യമായ പ്രസക്തിയില്ല. ആശുപത്രികളെ ആക്രമിക്കുന്നവർ തങ്ങളുടെ പ്രവർത്തനങ്ങളുടെ പിന്നിലുള്ള യുക്തിയെ കുറിച്ച് അബോധവാന്മാരായിരിക്കാം അല്ലെങ്കിൽ ആ പ്രവൃത്തിയെ യുക്തിപരമായി നോക്കിയിട്ടേയില്ലായിരിക്കാം.
ലളിതമായി പറഞ്ഞാൽ, ആശുപത്രി ആക്രമണങ്ങൾ, വിദ്യാസമ്പന്നരായ ഒരു വിഭാഗം മെഡിക്കൽ പ്രൊഫഷണലുകൾക്ക് അവരുടെ ജോലിയോടുള്ള പ്രതിബദ്ധതയും അർഹതയും ചോദ്യം ചെയ്യപ്പെടുന്നതിന്റെ പരിണിതഫലമാണ് . ഒരു രോഗിയെ വേണ്ടത്ര പരിചരിക്കുന്നതിൽ പരാജയപ്പെട്ട ലൈസൻസുള്ളതും അംഗീകൃതരുമായ വിദഗ്ധർക്കെതിരെ ജനകീയ ആശങ്കകൾ പ്രകടിപ്പിക്കുന്നതിനുള്ള വഴികളാണ് ഈ ആക്രമണങ്ങൾ. സാമ്പത്തിക ലാഭം ഊന്നി സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയുമായി ഈ പ്രൊഫഷണൽ വർഗ്ഗം ഉണ്ടാക്കുന്ന അഴിമതി കൂട്ടുകെട്ടുകളെയാണ് ആക്രമണങ്ങൾ (ഭാഗികമായെങ്കിലും) ലക്ഷ്യമിടുന്നത്. അതുകൊണ്ടാണ് പോലീസ് പോലും ചിലപ്പോൾ പ്രതിഷേധക്കാരുടെ നഷ്ടത്തിലും രോഷത്തിലും സഹതപിക്കുന്നതും ഈ തരത്തിലുള്ള ജനകീയ നടപടികളെ ഔദ്യോഗിക നീതിന്യായ രൂപങ്ങൾക്ക് പകരം അനുവദിക്കുന്നതിൽ കൂട്ടുനിൽക്കുന്നതും കാണാനാകുന്നത്. ആശുപത്രികൾക്കും മെഡിക്കൽ ഉദ്യോഗസ്ഥർക്കും നേരെയുള്ള ആക്രമണങ്ങൾ ജീവനക്കാരുടെ മെഡിക്കൽ വിധികളോടുള്ള പ്രതികരണമായി മാത്രമല്ല, ബന്ധുമിത്രങ്ങളിൽ നിന്നും രോഗിയെ ഒറ്റപ്പെടുത്താനുള്ള ശ്രമങ്ങളോടുള്ള പ്രതികരണമായാണ് എന്നതും ഇവിടെ പറയാതിരിക്കാനാവില്ല. ചികിത്സാ പ്രക്രിയയിൽ ഏർപ്പെടാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്ന ബന്ധുക്കളും സുഹൃത്തുക്കളും എതിർക്കുന്നത് രോഗിയെ മാത്രം ഉൾക്കൊള്ളിച്ചുള്ള ചികിത്സാ രൂപങ്ങളെയാണ്. ബന്ധുക്കളിൽ നിന്നും സുഹൃത്തുക്കളിൽ നിന്നും രോഗിയെ ഒറ്റപ്പെടുത്താനുള്ള ശ്രമങ്ങളെ സംശയത്തോടെയാണ് പൊതുജനം കാണുന്നത്. അലോപ്പതി രോഗി പരിചരണത്തിന്റെ വ്യക്തികേന്ദ്രീകൃത രൂപങ്ങൾക്ക് എതിരായ ആക്രമണങ്ങൾ സ്ഥിരീകരിക്കുന്നത് കേരളത്തിൽ ഒരു വ്യക്തിയുടെ രോഗത്തിനുള്ള സാമൂഹിക സ്വഭാവമാണ്.
ഒരാൾ രോഗത്തിന് ചികിത്സ തേടുന്നത് പല സാമൂഹിക ഘടകങ്ങളുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു എന്നതിന് കേരളത്തിന്റെ ആരോഗ്യമേഖലയിലെ അക്രമങ്ങൾ സാക്ഷ്യപ്പെടുത്തുന്നു. കേരളത്തിലെ ആരോഗ്യമേഖലയും സംസ്ഥാനവുമായുള്ള സങ്കീർണമായ ബന്ധത്തെ ആശുപത്രി ആക്രമണങ്ങൾ വെളിവാക്കുന്നു. സമ്പൂർണ ശാസ്ത്രീയ പരിചരണം എന്ന വാഗ്‌ദാനം പാലിക്കപ്പെടാത്തതിനാൽ യുക്തിസഹമായ രാഷ്‌ട്രീയ നിലപാടിനെ സംസ്‌ഥാനത്തെ ജനങ്ങൾ സ്വയം മാറ്റിവെക്കുകയാണ്‌. വൈദ്യശാസ്ത്രത്തിന്റെ യുക്തിസഹമായ ഭാഷയും മെഡിക്കൽ പ്രൊഫഷണലുകളുടെ സാധുതയും ജനങ്ങൾ ചോദ്യം ചെയ്യുന്നു. ആരോഗ്യമേഖലയിലെ വാണിജ്യവൽക്കരണം പൗരന്മാരുടെ ജീവൻ സംരക്ഷിക്കുന്നതിനുള്ള ബാധ്യത നിറവേറ്റുന്നതിൽ നിന്ന് ഭരണകൂടത്തെ തടയുന്നുവെന്ന സംശയവും പ്രാബല്യത്തിലുണ്ട്.
ആക്രമണകാരികൾ ആത്യന്തികമായി അവശ്യപ്പെടുന്നത് കാര്യക്ഷമവും ഉത്തരവാദിത്തമുള്ളതുമായ മെഡിക്കൽ സേവനങ്ങളാണ്. കൂട്ടായ കോപം കേവലം വ്യക്തിപരമായ ദുഃഖം മാത്രമല്ല; വിശാലവും കാര്യക്ഷമവുമായ ആരോഗ്യ സംരക്ഷണ സംവിധാനത്തെയും ഉദ്യോഗസ്ഥരേയും ആവശ്യപ്പെടുന്ന ജനസംഖ്യയുടെ അപൂർണ്ണമായ പ്രകടനമാണ്. രോഗി പരിചരണത്തിന്റെ കാര്യക്ഷമതയും മാനേജ്മെന്റും മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നതിനും കൂടുതൽ ഉത്തരവാദിത്തതോടെ ജീവനക്കാരെ നിയമിക്കുന്നതിനും ഇവ നിയന്ത്രിക്കാൻ വേണ്ടി ഒരു സംസ്ഥാന സംവിധാനത്തിനായുള്ള ആഹ്വാനമാണ് ആശുപത്രി ആക്രമണങ്ങൾ. അവ സുഗമമായും അനായാസമായും ആവശ്യാനുസരണം പ്രവർത്തിക്കുന്ന ഒരു (ഫൂക്കോവിയൻ) ജൈവരാഷ്ട്രീയത്തിന്റെ ആവശ്യങ്ങളാണ്. ശാസ്ത്രീയ മെഡിക്കൽ മാതൃകയുടെ വിപുലീകരണവും ദൈനംദിന ജീവിതത്തെ യുക്തിസഹമാക്കലും ആരോഗ്യ പരിപാലന സേവനങ്ങൾ തേടുന്നതിനുള്ള ഒരു ലളിതമായ വൺ-വേ പ്രക്രിയയല്ല. കൂടുതൽ ജൈവീകമായ അധികാരങ്ങൾ ആവശ്യപ്പെടുന്ന ഒരു ജനാധിപത്യ രാഷ്ട്രീയത്തിൽ ജനസംഖ്യയുടെ സങ്കീർണതകളും പങ്കാളിത്തവും ഉൾപ്പെടുന്നു. ഈ ആക്രമണങ്ങൾ പ്രധാനമായും മെഡിക്കൽ പ്രൊഫഷണലുകളോട് കൂട്ടായ സംശയവും അവിശ്വാസവും പ്രകടിപ്പിക്കുന്നു, അവർ വാദിക്കുന്നതും നടത്താൻ ഉദ്ദേശിച്ചിട്ടുള്ളതുമായ മെഡിക്കൽ അറിവിൽ ഊന്നിയ പദ്ധതിയിൽ ജനങ്ങൾ പൂർണ്ണമായി പങ്കെടുക്കുന്നില്ല. എന്നിരുന്നാലും, ജൈവരാഷ്ട്രീയപരമായ ആവശ്യങ്ങളുടെ വ്യവസ്ഥയിൽ ഇത്തരം പിരിമുറുക്കങ്ങൾ യുക്തിസഹമാകുകയും കൂടുതലായി ഉയരുകയും ചെയ്യുന്നു. ദീർഘകാലമായി നിലനിൽക്കുന്ന ഒരു വെൽഫെയറിസ്റ്റ് പാരമ്പര്യം ജൈവരാഷ്ട്രീയപരമായസുരക്ഷയ്ക്കുള്ള ആവശ്യത്തെ വളരെയധികം ജനാധിപത്യവൽക്കരിച്ചിട്ടുണ്ട്, അതിനാൽ ആ സുരക്ഷ നൽകുന്നതിൽ പരാജയപ്പെടുമ്പോൾ ഭരണകൂടത്തെ ആക്രമിക്കുന്നത് ന്യായമാണെന്ന് ജനങ്ങൾക്ക് തോന്നുന്നു. ആശുപത്രി ആക്രമണങ്ങൾ – പലപ്പോഴും ശക്തമായ വികാരങ്ങളുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നുവെങ്കിലും – കൂടുതൽ യുക്തിസഹവും ഉത്തരവാദിത്തമുള്ളതുമായ അവസ്ഥ ആവശ്യപ്പെടുന്നു, അത് മെച്ചപ്പെട്ട സൌകര്യങ്ങളെയും ഉദ്യോഗസ്ഥരേയും പ്രദാനം ചെയ്യുന്നു, കൂടുതൽ കാര്യക്ഷമമായ രീതിയിൽ മെഡിക്കൽ സംവിധാനത്തെ നിയന്ത്രിക്കുന്നു.
ലേഖകരെക്കുറിച്ച്: കേരള യൂണിവേഴ്സിറ്റിക്ക് കീഴിലുള്ള സെന്റ് ജോൺസ് കോളേജിലെ പൊളിറ്റിക്കൽ സയൻസ് ആൻഡ് പബ്ലിക് അഡ്മിനിസ്ട്രേഷൻ അസിസ്റ്റന്റ് പ്രൊഫസറാണ് ഡോ സാജൻ തോമസ്. മുമ്പ്, അദ്ദേഹം നോർവേയിലെ ബെർഗൻ സർവകലാശാലയിൽ ഫ്രെഡ്രിക് ബാർത്ത്-സുതസോമ റിസർച്ച് ഫെലോയും ഡെൻമാർക്കിലെ കോപ്പൻഹേഗനിലുള്ള നോർഡിക് ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് ഏഷ്യൻ സ്റ്റഡീസിലെ വിസിറ്റിംഗ് പ്രൊഫസറുമായിരുന്നു. sendsajan@gmail.com എന്ന വിലാസത്തിൽ അദ്ദേഹത്തെ ബന്ധപ്പെടാം.
